مایکوپلاسما بوقلمون (بیماری مزمن تنفسی ، سینوزیت عفونی)

مایکوپلاسما بوقلمون (سینوزیت بوقلمون)، نوعی باکتری تک سلولی می باشد که سبب کله بادی می شود. در طیف گسترده ای از حیوانات و افراد می تواند باعث عفونت و ایجاد بیماری شود.

به دلیل ساختار آن بسیار مقاوم بوده و درمانی سخت را به همراه دارد. در ادامه به بررسی و درمان درمان سینوزیت بوقلمون می پردازیم.

تعدادی از مایکوپلاسماها وجود دارد که می تواند طیور را آلوده کند که در ادامه مقاله به معرفی آن ها خواهیم پرداخت.

مایکوپلاسما گالیسیپتیکوم MG ، تعدادی از گونه های پرندگان از جمله مرغ، بوقلمون، کبوتر و … را تحت تأثیر قرار می دهد. (مایکوپلاسما نوعی بیماری مزمن تنفسی می باشد که در ابتدا به صورت آهسته و در ادامه با سینوزیت شدید عفونی همراه است. بدین شکل که مسیر عفونت از طریق دستگاه تنفسی شیوع پیدا کرده و با دوره انکوباسیون ۶-۱۰ روز، پرنده را به طور کامل مبتلا می کند).

وسعت بیماری :

بیماری مایکوپلاسما در سراسر جهان دیده شده است. اگر چه در بسیاری از کشورها این عفونت در فارم های صنعتی نادر است اما به شدت فارم های غیر صنعتی بوقلمون را تهدید می کند.

بیماری مایکوپلاسما بر سلامت بوقلمون ها به شدت تأثیر می گذارد و مهم ترین ضرر اقتصادی را در عملیات بزرگ تجاری ایجاد می کند.

مایکوپلاسما بوقلمون چگونه انتقال می یابد ؟

شایع ترین مسیر شیوع بیماری مایکوپلاسما در صنعت طیور به صورت عمودی از طریق انتقال تخم پرنده، و به صورت افقی از طریق آلودگی خوراک و آب، آلودگی محیط زیست، انتقال مکانیکی لباس و تجهیزات و تماس مستقیم با گله های مبتلا  و انتقال آن به تخم های جوجه کشی می باشد. همچنین سایر عوامل بیماری زا مانند برونشیت عفونی و یا وارد شدن استرس بیش از حد به پرنده و شرایط محیطی از جمله کمبود تغذیه، آمونیاک بیش از حد محیطی و گرد و غبار مسبب رشد این باکتری ست.

علائم بالینی مایکوپلاسما بوقلمون

علائم بالینی ممکن است از نظر نوع مایکوپلاسما متفاوت باشد و به طور کلی علائم کمی در پرندگان بالغ وجود دارد.

علائم کلی شامل کاهش جوجه ریزی، تنفس خفیف، لنگش، افسردگی، سینوزیت خفیف (زرد شدن ترشحات سینوس)، مفاصل متورم، مشکل در تنفس و کله بادی است.

درمان سینوزیت بوقلمون بستگی به شدت بیماری و مراحل پیشرفت آن دارد.

چهار مورد از ۱۷ گونه شناخته شده مایکوپلاسما در طیور بیماری زا هستند :

مایکوپلاسما گالیسیپتیکوم :

علائم آن می تواند شامل چشمان حباب دار، عطسه، ترشحات بینی، پلک ها و سینوس های متورم و کاهش تولید تخم باشد.

مایکوپلاسما سینوویا :

علائم شامل مفاصل متورم و گرم در جوجه ها و بوقلمون ها و یا علائم تنفسی مانند موارد ذکر شده در بالا و یا ناهنجاری در تخم تولید شده از جمله؛ پوسته های نازک و تغییر شکل در انتهای پهن تخم تولید شده می باشد.

مایکوپلاسما meleagridis :

علائمی شامل؛ رشد ضعیف در بوقلمون ها و کاهش جوجه کشی در گله های بوقلمون و تورم سر (اصطلاحا کله بادی) را دارد.

درمان مایکوپلاسما بوقلمون در این مرحله دشوار است.

مایکوپلاسما iowae :

علائمی شامل؛ کاهش جوجه کشی در گله های بوقلمون و همچنین پاهای پیچیده و عفونت شدید داخلی در بوقلمون دارد.

درمان بوقلمون های آلوده در این مرحله بسیار سخت خواهد بود

درمان بیماری مایکوپلاسما بوقلمون :

باکتری مایکوپلاسما، از آنجا که فاقد دیواره سلولی می باشد و نداشتن دیواره سلولی باعث مقاوم شدن این باکتری ها بر آنتی بیوتیک های موثر بر بیماری بوقلمون می باشد، از این رو این بیماری به تعدادی از آنتی بیوتیک های وسیع الطیف، از جمله تایلوزین، تتراسایکلین ها، فوزباک و داکسی ساکین و سایر موارد این خانواده حساس هستند.

نکته مهم این است که به پنی سیلین ها و یا موارد مشابه ای که بر روی دیواره سلولی عمل می کنند نیز مقاوم می باشد. درمان نادرست علاوه بر تحمیل هزینه های سنگین و طولانی کردن طول درمان برای پرورش دهنده، ممکن است علائم و ضایعات بالینی را کاهش دهد. اما عفونت را از بین نمی برد و بعد از مدتی بیماری دوباره عود کرده و درمان مایکوپلاسما را سخت می کند.

تجربه پرورش دهندگان که گله آن ها درگیر بیماری مایکوپلاسما بوده این است که هیچ یک از آنتی بیوتیک های مورد استفاده نتیجه کامل و سریع نداشته است. بنابراین بزرگترین دغدغه برای درمان این بیماری و نتیجه درست در سریع ترین زمان ممکن می باشد.

درمان اختصاصی و کاملا تجربی بیماری مایکوپلاسما بوقلمون 

نکته قابل توجه این دارو، هزینه پایین نسبت به سایر آنتی بیوتیک های موجود در بازار بوده و دوره درمان آن به شکل غیر قابل باوری کاهش و به سه الی پنج روز مختصر می شود.

راه های مختلف درمان مایکوپلاسما:

درمان توسط داروهای ترکیبی خوراکی:

  1. ترکیب داروی فوزباک با تایلوزین تارترات به مدت یکصد ساعت
  2. ترکیب داروی داکسی ۵۰ درصد با فلور به مدت یکصد ساعت
  3. ترکیب داروی انرو فلوکساسین با تی اس به مدت یکصد ساعت
  4. ترکیب داروی دانو فلوکساسین با تایلوزین تارترات به مدت یکصد ساعت

بعد از خورده شدن یکی از ترکیبات فوق به مدت یکصد ساعت، لازم است که ویتامین ب کمپلکس نیز به مدت ۴۸ ساعت داده شود.

نکته بسیار مهم در مورد مصرف این داروها این است که این درمان به طور کامل اثر نخواهد کرد و امکان بازگشت بیماری بعد از قطع دارو وجود دارد.

لذا درمان بعدی که به صورت دستی و تزریقی می باشد توصیه شده است.

می توان در گله هایی که اکثرا درگیر شده اند؛ ابتدا به مدت یکصد ساعت از داروهای ترکیبی ذکر شده استفاده کرد و پس از آن برای چند درصد باقیمانده گله، درمان را به روش تزریقی زیر ادامه داد.

درمان مایکوپلاسما (سینوزیت بوقلمون) در سه روز:

درمان دستی:

این درمان اختصاصی و کاملا تجربی اولین بار توسط مجموعه پرورش بوقلمون نیازی ارایه می شود که طبق تجربه ما بوقلمون ها بلافاصله بعد از یک روز رو به بهبودی خواهند رفت و در مدت سه الی پنج روز به طور کامل مداوا خواهند شد.

موارد ستاره دار (*) حتما باید اجرا شود و بقیه موارد در بهبود بهتر و کاملتر درمان مفید می باشند.

*تزریق:

تزریق هم زمان داروی لینکومایسین+اسپکتینومایسین و داروی جنتامایسین به نسبت دو به یک (دو واحد لینکو،یک واحد جنتا ).

پس از مخلوط کردن این دو با هم، در محل باد کرده صورت (زیر چشم) بوقلمون تزریق کرده.

بدین صورت که ابتدا محل دارای باد کردگی صورت را فشار داده تا محتوای آن (در صورت وجود) تخلیه شود. (اگر عفونت خشک شده و سفت شده باشد نیاز به تخلیه نیست). سپس سر سوزن را به آرامی در زیر پوست قسمت باد کرده وارد کرده و دارو را با توجه به وزن و به نسبت زیر تزریق کرده:

  • برای وزن کمتر از ۵۰۰ گرم: در هر طرف باد کردگی یک چهارم سی سی، و در صورتی که یک طرف دچار باد کردگی شده؛ نیم سی سی در طرف باد کرده به مدت سه الی پنج روز.
  • برای وزن ۵۰۰ الی ۱۰۰۰ گرم: در هر طرف باد کردگی نیم سی سی، و در صورتی که یک طرف دچار باد کردگی است؛ یک سی سی در طرف باد کرده به مدت سه الی پنج روز.
  • برای وزن یک الی دو کیلو گرم: در هر طرف باد کردگی سه چهارم سی سی، و در صورتی که یک طرف دچار باد کردگی ست؛ یک و نیم سی سی در طرف باد کرده به مدت سه الی پنج روز.
  • برای وزن دو الی سه کیلو گرم: در هر طرف باد کردگی یک سی سی، و در صورتی که یک طرف دچار باد کردگی ست؛ دو سی سی در طرف باد کرده به مدت سه الی پنج روز.
  • برای وزن بالاتر از سه کیلو گرم:در هر طرف باد کردگی یک و نیم سی سی، و در صورتی که یک طرف دچار باد کردگی ست؛ سه  سی سی در طرف باد کرده به مدت سه الی پنج روز.
  • در صورت وخیم بودن اوضاع؛ به هر دوز پیشنهادی نیم الی یک سی سی اضافه گردد.

خوردن:

در هر نوبت از تزریق برای بهبود سریعتر و پاک کردن بهتر بیماری می توان از کپسول انسانی آموکسی سیلین ۵۰۰ استفاده کرد به صورت زیر:

  • برای وزن کمتر از ۵۰۰ گرم: نیم کپسول به مدت سه الی پنج روز(تا زمان پایان برنامه تزریق)
  • برای برای وزن ۵۰۰ الی ۱۰۰۰ گرم: یک کپسول به صورت یک روز در میان
  • برای وزن بالای یک کیلو گرم: یک کپسول به مدت سه الی پنج روز (تا زمان پایان برنامه تزریق).

قطره چشمی:

استفاده از قطره استریل چشمی انسانی فلورفنیکل؛ برای بیرون کشیدن عفونت داخل سینوس ها، به صورت روزانه دو قطره در هر چشم تا  زمان پایان برنامه تزریق.

اسپری:

میتوان برای بهبود سینوس های درگیر بوقلمون های بیمار، در مدت درمان از محلول منتوفین و هواسان برای ضدعفونی هوا به صورت دو بار در روز استفاده کرد.

نکات مهم در درمان مایکوپلاسما ذکر شده:

  • عمل تزریق به تنهایی جوابگو درمان بیماری می باشد و دو دستور دیگر برای بهبود سریعتر و کاملتر بیان شده است.
  • تزریق حتما باید در محل دچار باد کردگی صورت (زیر چشم ها) انجام گیرد؛ در غیر این صورت درمان جواب نخواهد داد.
  • می توان در صورت فراگیر بودن مریضی در گله، ابتدا از دارو های ترکیبی ذکر شده استفاده کرد و سپس درمان دستی را انجام داد.
  • پس از سه روز تزریق درصد قابل توجهی از بوقلمون هایی که مبتلا به مایکوپلاسما بودند، خوب می شوند، اما تا بهبودی کامل تزریق برای پرنده های باقیمانده را باید ادامه داد.
  • هرگز بین روزهای مدت درمان فاصله نیندازید و درمان را تا آخر ادامه دهید.
  • ترجیحاً از داروهای خارجی برای درمان مایکوپلاسمای گله خود استفاده کنید.
مدیرسایت
ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *